Ankara’nın Çankaya ilçesinde bulunan Ankara Üniversitesi’nin Tandoğan yerleşkesinde, 1943 ile 1950 yılları ortasında 2 binadan oluşan Fen Fakültesi inşa edildi.
Daha evvel uçakların iniş kalkış pisti olarak kullandığı, bitki olmayan alan da botanik bahçesi halinde düzenlendi.
Biyoçeşitlilik açısından Türkiye’nin en güçlü bahçelerinden olan alan, Arizona servisi, Himalaya çamı, Toros köknarı, kalem servileri, nilüfer havuzlarıyla 140 ağaç ve çalı çeşidine mesken sahipliği yapıyor.
Mimarisi ve bahçesinde barındırdığı egzotik canlı cinsleri ile üçüncü derece sit alanı olan ve ‘ağaç müzesi’ olarak anılan alan, yıllar içinde biyoloji ve botanik okuyan fakülte öğrencilerinin uygulama alanı oldu.
‘YURT DIŞINDAN GETİRİLEN BİTKİ TİPLERİ VAR’
Ankara Üniversitesi Herbaryum Sorumlusu Öğretim Vazifelisi Tuğrul Körüklü, bahçedeki bitki cinslerinin itinayla seçilerek yetiştirildiğini belirterek, “Burada biyoloji eğitimi alan, botanik eğitimi alan öğrencilere eğitim gayeli ve estetik açıdan ihtimamla yapılmış bir bahçe. ‘Egzotik’ dediğimiz yurt dışından getirilen bitki örnekleri de var. Pek çok da yerli cinsimiz var.
Eğitim gayeli kullanılacağı için ağaç tiplerinin dünya üstünde bulunanları hatta, Türkiye’de bulunan çeşitleri, Ankara iklimine uygun halde seçilmiş. Burada bir peyzaj düzenlemesi yapılmış. Hala bu bahçeye yeni tipler geliyor.
Bazıları da vakit içerisinde yaşlanıyor yahut kuruyor. Bahçe kendi içerisinde bir dinamizme sahip. Birebir vakitte pek çok otlu tıp de tekrar bu bahçede yer alıyor. Bunlar içerisinde de bu bahçenin biyoçeşitliliğini artıran pek çok bitki tipi var” diye konuştu.
‘DÜNYA ÜSTÜNDEKİ ÜÇ SEDİR AĞACI BAHÇEDE’
Tabiat ve Kültür Varlıkları Kurumu’nca gerek yaşına gerekse büyüklüne nazaran ‘anıt ağaç’ statüsü verilen 5 ağacın olduğunu söyleyen Körüklü, “Mesela Arizona servisi var. Arizona servisinin kent içindeki en büyük örneği. Çabucak ardında ‘ağlayan çam’ ya da ‘Himalaya çamı’ denilen tekrar egzotik bir tipimiz var.
Bir Toros köknarı sağlı sollu. Bunlar da çok düzgün korunaklı iki Fen Fakültesi binasının ortasında en hoş formuna ulaşmış. Yeniden egzotik olan su servileri var. Ana vatanları Virginia olan kurşun kalem ardıçları var. Onlardan da bir tanesi tekrar ‘anıt ağaç’ statüsünde. 400 ila 500 ortasında çeşit sayısıyla temsil ediliyor.
Bunların yaklaşık 140 tanesi ağaç çeşidi ve çalılar. Mesela Akçaağaç koleksiyonumuz var. Tekrar doğal olarak yetişen 5 çam cinsinin 4’ünü bu bahçede görmek mümkün. Dünya üstünde mevcut 3 tane sedir ağacı var ve bunların 3’ü de yeniden bahçemizde var. Bunlar eğitim hedefli çok âlâ karşılaştırmaların yapıldığı, öğrencinin direkt ağacın yanında eğitim aldığı cinsler.
Bu bahçe o denli bir düzenle yapılmış ki her mevsim çiçekli bitkiler görebileceğiniz bir sisteme sahip. Bu tıpkı vakitte yalnızca öğrenciler için değil, etraftan de çok ilgi çeken Ankara kent içerisindeki en hoş bahçelerden biri olarak vazife de yapıyor birebir zamanda” tabirlerini kullandı.
‘KULAKLI ORMAN BAYKUŞUNUN BARINAĞI’
Körüklü, bahçede 2 hayatlı, sürüngen ve göğüslü olmak üzere 9 hayvan çeşidinin, 26 kuş cinsinin, 30 omurgasız hayvan çeşidinin bulunduğu söyledi.
Körüklü, şöyle konuştu:
“Özellikle kuş çeşitleri, bitki çeşitliğine bağlı, kent içerisinde birtakım göçmen kuşların da ziyaret ettiği ve kışın beslendiği bir alan burası. Yerli çeşitlerimizden pek çok kuş çeşidinin yanı sıra böcek çeşitliği de var.
Memeli çeşitleri var ki bunlar içerisinde kedi, köpek dışında da kaplumbağa üzere bir sürüngen ve birebir vakitte kirpi çeşidi var. Onun dışında birtakım akşamları rastladığımız kulaklı orman baykuşu üzere kent içerisinde kolay kolay göremeyeceğiniz tipler de bu bahçeyi barınak olarak kullanıyor. Mantar cinsleri var.
Yine bu bahçede ‘kara yosunu’ dediğimiz yosun çeşitleri var. Havuzlarda balıklarımız var ve bunlarla birlikte tahminen de hala tespitini yaptığımız yeni çeşitler de ek oluyor. Son birkaç yıldır bilhassa yeşil papağanlar ve sincaplar buraya getirildi. Bahçemizin cinsleri ortasına girdi onlar da.” (DHA)
